1. Mapy Mokrade艂 i U偶ytk贸w Zielonych Polski w skali 1:100.000
W latach 1991-1995 w ramach polsko-holenderskiego projektu p.t.: 鈥淐harakterystyka i waloryzacja mokrade艂 i u偶ytk贸w zielonych Polski w aspekcie ochrony 艣rodowiska鈥, finansowanego przez holenderskie Ministerstwo Rolnictwa, 艢rodowiska i Rybo艂贸wstwa na 286 arkuszach mapy topograficznej w skali 1:100.000 w uk艂adzie kartograficznym GUGIK 80 wyrysowano kontury obiekt贸w mokrad艂owych o powierzchni ponad 10 ha. Obiekty mniejsze zaznaczono sygnatur膮 punktow膮. Na mapach umieszczono r贸wnie偶 informacje na temat typ贸w mokrade艂 z podzia艂em na torfowiska niskie, przej艣ciowe, wysokie i siedliska nietorfowe oraz granice nast臋puj膮cych grup zbiorowisk ro艣linnych:
 | 
| | szuwary wodne i wodno-l眃owe (rz. Phragmitetalia), | |
| | turzycowiska (rz. Magnocaricetalia), | |
| | turzycowiska mszyste i mechowiska torfowisk niskich (rz. Caricetalia fuscae i rz. Caricetalia davallianae), | |
| | mszary minerotroficzne torfowisk przej禼iowych (rz. Scheuchzerietalia palustris), | |
| | mszary ombrotroficzne torfowisk wysokich (rz. Sphagnetalia magellanici), |
|
| | 潮ki ko秐e i pastwiska zmiennowilgotne (rz. Molinietalia), | |
| | 秝ie縠 oraz suche 潮ki i pastwiska ( rz. Arrhenatheretalia), | |
| | lasy i zaro秎a na glebach hydrogenicznych. |
Spo艣r贸d innych informacji dodatkowych, naniesiono granice istniej眂ych i projektowanych park體 narodowych i krajobrazowych wraz z otulinami oraz granice rezerwat贸w z uwzglednieniem rezerwat贸w rzecznych i torfowiskowych. Mapy 紃骴硂we wykonano manualnie na odbitkach kserograficznych, przy wykorzystaniu narz臋dzi kre艣larskich.
Informacje 紃骴硂we dotycz眂e mokrade pochodz od 9 regionalnych grup eksperckich z nast阷uj眂ych o秗odk體 naukowych:
| 1. | | Pomorze Zachodnie – Oddzia IMUZ w Szczecinie, Akademia Rolnicza w Szczecinie; | | 2. | | Pomorze Wschodnie – Akademia Rolniczo-Techniczna w Olsztynie, Uniwersytet M. Kopernika w Toruniu; | | 3. | | Nizina P蟪nocnopodlaska – Politechnika Bia硂stocka; | | 4. | | Wielkopolska i Ziemia Lubuska – Akademia Rolnicza w Poznaniu; | | 5. | | Zachodnia cz甓 Niziny Mazowieckiej, wschodnia cz甓 Niziny Wielkopolskiej oraz Wy縴na Przedborska – Uniwersytet ｓdzki; |
| 6. | | Nizina Mazowiecka i Pojezierze Che砿i駍ko-Dobrzy駍kie oraz Nizina Po硊dniowopodlaska – IMUZ Falenty; | | 7. | | Polesie i Wy縴na Lubelska – Uniwersytet MCS w Lublinie; | | 8. | | Wy縴na Ma硂polska, Podkarpacie i Karpaty – Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie; | | 9. | | Sudety i Niziny przyleg砮 – Uniwersytet Wroc砤wski i Instytut Botaniki PAN w Dziekanowie Le秐ym; |
Pracami kierowa砤 grupa koordynacyjna w Instytucie Melioracji i U縴tk體 Zielonych w Falentach, kt髍ej przewodnicz眂ym by prof. dr hab. Henryk Okruszko.
Aktualno舵 danych: Dane przedstawione na Mapach Mokrade艂 i U偶ytk贸w Zielonych Polski opracowywane by艂y wg jednorodnej metodyki przez zespo艂y specjalist贸w dobrze znaj膮cych swoje regiony. Wyrysowane granice obiekt贸w pochodz膮 z dost臋pnych materia艂贸w 藕r贸d艂owych, przy czym stan aktualno艣ci to koniec XX wieku, a dok艂adno艣膰 kontur贸w ograniczona jest precyzj膮 narz臋dzi kre艣larskich, zniekszta艂ceniami materia艂u podk艂adowego (kserokopie map) oraz docelow膮 skal膮 mapy (1:100.000) nak艂adaj膮c膮 konieczno艣膰 generalizacji. Mapy nie uwzgl臋dniaj膮 r贸wnie偶 torfowisk ma艂ych, o powierzchni poni偶ej 1 ha, (w niekt贸rych regionach poni偶ej 0,5 ha), poniewa偶 z艂o偶a te nie by艂y nigdy Systematycznie dokumentowane. Skala opracowania nie pozwoli艂a r贸wnie偶 na precyzyjne wykre艣lenie granic dolin rzecznych i zwi膮zanych z nimi siedlisk hydrogenicznych w silnie urze藕bionych obszarach Polski po艂udniowej. Jako艣膰 informacji na temat ro艣linno艣ci jest zr贸偶nicowana, przy czym sprowadzenie danych o szacie ro艣linnej do 8 g艂贸wnych typ贸w pozwoli艂o na ograniczenie ryzyka pope艂nienia du偶ych nie艣cis艂o艣ci.
Dane na obszarach, kt贸re by艂y obiektem bada艅 naukowych poszczeg贸lnych wykonawc贸w lub jednostek naukowych, s膮 przedstawione w spos贸b wiarygodny. Wiarygodne i aktualne s膮 r贸wnie偶 dane pochodz膮ce z bada艅 terenowych realizowanych bezpo艣rednio w ramach projektu. W pozosta艂ych przypadkach, ze wzgl臋du na rozleg艂o艣膰 terenu, cz臋sto wykorzystywano archiwalne materia艂y 藕r贸d艂owe o r贸偶nej aktualno艣ci. Dane dla tych obszar贸w wymagaj膮 weryfikacji. Poniewa偶 wi臋kszo艣膰 danych pochodzi z ko艅ca XX wieku, w wielu przypadkach ro艣linno艣膰 mokrade艂 mog艂a ulec transformacji ze wzgl臋du na procesy naturalne, b臋d膮 wymuszone antropopresj膮 (np. sukcesja wt贸rna na porzuconych u偶ytkach zielonych, ograniczenie zalew贸w).
W przypadku charakterystyk siedliskowych, aktualno舵 danych jest du縜, a ich wiarygodno舵 okre秎ana jest przez jako舵 materia丑w wyj禼iowych oraz generalizacj wynikaj眂 ze skali opracowania ko馽owego.
2. Komputerowa Baza Danych o Torfowiskach Polski „TORF” Komputerowa Baza Danych o Torfowiskach Polski powstawa砤 w latach 1989-1995 w Instytucie Melioracji i U縴tk體 Zielonych w Falentach. S w niej umieszczone informacje na temat ok. 52 000 z丑 torfu i gytii. Wszystkie dane maj charakter opisowy (jako禼iowo i ilo禼iowo). 瑀骴砮m danych wprowadzanych do bazy by硑:
|
| | dokumentacje torfowe kat. C2, wykonane w latach 1950-1984, | |
| | kartoteka i mapa lokalizacyjna w skali 1:100.000 wykonane w latach 70. |
Baza wykonana jest w programie autorskim opartym na dBase III+. Obecnie wykorzystuje si r體nie Excel. Ka縟e z硂縠 torfu lub gytii ods硂ni阾ej opisane jest za pomoc 40 cech, podanych w postaci kod體 i liczb, a niekt髍e dane maj charakter opisowy. Charakterystyka z丑 dotyczy 3 g丑wnych dzia丑w:
|
| | lokalizacja z硂縜 i wykonawstwo materia丑w 紃骴硂wych, | |
| | stratygrafia i zasoby torfu oraz gytii, | |
| | przyroda i gospodarka. |
Z硂縜 by硑 identyfikowane i charakteryzowane, a nast阷nie opisywane wed硊g jednolitej metodyki opracowanej przez prof. M. Jasnowskiego.
Aktualno舵 danych: Dane na temat z丑 s generalnie aktualne, poniewa depozyty torfowe nie ulegaj zmianom o charakterze naturalnym. Wiarygodno舵 tych danych by砤 potwierdzana wielokrotnie w toku bada terenowych. Zmianie mog硑 ulec mi笨szo禼i niekt髍ych z丑 na skutek ich zanikania wywo砤nego przesuszeniem. Pewna cz甓 z丑 – p硑tkich i silnie odwodnionych – zapewne ju nie istnieje.
Cz甓 danych opisowych, zwi眤anych np. z podzia砤mi administracyjnymi kraju, u縴tkowaniem czy osobliwo禼iami przyrodniczymi, jest ju nieaktualna.
Dane na temat powierzchni torfowisk pochodz z map zawartych w dokumentacjach opracowywanych w szczeg蟪owej skali (zazwyczaj 1:25.000) i r阠znie planimetrowanych. Mog one odbiega od danych uzyskanych w wyniku digitalizacji granic torfowisk z map w skali 1:100.000. W秗骴 innych przyczyn rozbie縩o禼i w powierzchni obiekt體 wymieni mo縩a wielokrotne r阠zne przerysowywanie kontur體 oraz zmiany, jakie zasz硑 w krajobrazie na skutek proces體 naturalnych oraz antropopresji.
3. Dane uzupe硁iaj眂e
|
| | mapy lokalizacyjne z丑 torfowych w skali 1:100.000, wykonane w latach 70. (tzw. „powiat體ki”); | |
| | mapy z丑 torfowych w skali 1:100.000 w podziale na wojew骴ztwa w uk. GUGiK 80; | |
| | mapa topograficzna Polski w skali 1:100.000, uk砤d 1942; | |
| | Komputerowa Mapa Podzia硊 Hydrograficznego Polski (sie hydrograficzna, granice zlewni); | |
| | Numeryczna Mapa Bazowa Polski w skali 1:100.000 (zabudowa, drogi, koleje, cieki, wody powierzchniowe, lasy i inne). |
Oprac. Zuzanna O秝iecimska-Piasko, Hubert Pi髍kowski |
